Czy wiesz, że obok roszczenia głównego zapłaty można dochodzić również odsetek? Wyróżniamy ich następujące rodzaje:
- odsetki ustawowe
Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu o czym informuje nas art. 359 kodeksu cywilnego. Ich wysokość jest równa sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. W chwili obecnej będzie to 5% w stosunku rocznym.
- odsetki ustawowe za opóźnienie
Odsetki ustawowe za opóźnienie, uregulowane są w art. 481 kodeksu cywilnego. Jeżeli strony nie oznaczyły inaczej, są one równe wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Obecnie jest to 7% w skali roku.
Są one należne jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Wierzyciel może żądać ich zapłaty chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
- odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych
Regulacja prawna znajduje się w art. 4 pkt. 3 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.
Odsetki te nie dotyczą wszystkich, a wyłącznie wierzytelności z umowy zawartej między przedsiębiorcami, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usług. Obecnie wynoszą 9,5% rocznie. Jak widać zatem są najwyższe z dotychczas omówionych.
- odsetki umowne
To rodzaj odsetek jakie ustaliły pomiędzy sobą strony. Ustawodawca stoi jednak na straży, by nie były one wygórowane, co mogłoby zostać wykorzystane przed podmioty silniejsze. Ochronę zapewniają odpowiednie zapisy dotyczące odsetek maksymalnych.
Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych, a jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne. Strony nie mają prawa tego umownie ograniczać lub wyłączać.
W identyczny sposób uregulowano zapisy w stosunku do odsetek ustawowych za opóźnienie.
Maksymalna wysokość odsetek za opóźnienie nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie (odsetki maksymalne za opóźnienie). Jeżeli wysokość odsetek za opóźnienie przekracza wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, należą się odsetki maksymalne za opóźnienie. Postanowienia umowne nie mogą wyłączać ani ograniczać przepisów o odsetkach maksymalnych za opóźnienie, także w przypadku dokonania wyboru prawa obcego. W takim przypadku stosuje się przepisy ustawy.
UWAGA: Wskazane powyżej stopy procentowe odsetek mogą ulec zmianie (stan prawny na 07.05.2018 r.).
